Grammatici Latini II, p. 172: Priscian, book 5 (De generibus, de numeris, de figuris, de casu)
Point to any link below for more information. Note that the text of Priscian below is that of Hertz’s edition, and that of the St Gall manuscript may differ. The gloss you selected is highlighted in yellow. (See introduction for further notes.)
II 172,1 | de numeris | ||||||
II 172,2 | numerus est dictionis forma, quae discretionem quantitatis facere | ||||||
71a2 | a | 172,2 | 71a1 | book 5 | 52 | numerus: [‘i.e. determination of substance’] [analysis] | |
71a4 | b | 172,2 | book 5 | 4222 | [quanti]tatis: | ||
71a4 | 172,2 | book 5 | 53 | est autem . etc: | |||
II 172,3 | potest. est autem uel singularis uel pluralis, nam dualis apud Latinos non | ||||||
71a5 | 172,3 | book 5 | 4142 | singularis: | |||
71a6 | c | 172,3 | 71a2 | book 5 | 215 541 | dualis: [‘the number that signifies a pair of things, for with the Latins it is the plural number provided that it exceeds one’] [analysis] | |
II 172,4 | inuenitur. singularis est, ut homo, pluralis, ut homines. et sciendum, | ||||||
II 172,5 | quod in uno proprie numerus non dicitur, sed abusiue, quomodo | ||||||
71a9 | d | 172,5 | 71a3 | book 5 | 211 | (in) uno: [‘in one’] [analysis] | |
71a10 | 172,5 | book 5 | 4143 | [no]minativus: | |||
II 172,6 | nominatiuus casus non est, sed abusiue casus dicitur, quod facit alios casus, | ||||||
71a11 | e | 172,6 | book 5 | 4226 | facit: | ||
II 172,7 | quamuis multi de hoc dicant, quod ideo casus sit dicendus, quod a generali | ||||||
71a11 | f | 172,7 | 71a4 | book 5 | 541 | mul[ti]: [‘and it is not an opinion of his’] [analysis] | |
71a12 | g | 172,7 | book 5 | 3232 | hoc: | ||
71a12 | h | 172,7 | book 5 | 4221 | dicendus: | ||
71a13 | 172,7 | book 5 | 4141 | quod (a): | |||
71a13 | i | 172,7 | 71a5 | book 5 | 541 | (a) generali (nomine): [‘i.e. from the noun which is one of the eight parts in speech’] [analysis] | |
II 172,8 | nomine cadant omnium specialium nominatiui. sed si ob hoc casus est | ||||||
71a13 | k | 172,8 | book 5 | 541 | (omnium) speci[alium]: | ||
71a14 | l | 172,8 | book 5 | 541 | nominativi: | ||
71a14 | m | 172,8 | 71a6 | book 5 | 3116 3232 | *hoc: [‘by this law’] [analysis] | |
II 172,9 | dicendus, omnes partes orationis possunt uideri casum habere: et uerbum | ||||||
71a16 | n | 172,9 | book 5 | 4227 541 | verbum: | ||
II 172,10 | enim et aduerbium et coniunctio a generali uerbo et aduerbio et | ||||||
71a17 | o | 172,10 | book 5 | 541 | [ad]verbium: | ||
71a17 | p | 172,10 | 71a7 | book 5 | 543 | (a) generali (verbo): [‘from the general noun that is verbum’] [analysis] | |
II 172,11 | coniunctione cadunt in speciales positiones singularum. alii autem dicunt, quod | ||||||
71a19 | q | 172,11 | 71a8 | book 5 | 541 | [specia]les: [‘as ‘amo’ (love) is from that which is ‘verbum’ (verb) and ‘bene’ (good) from that which is ‘adverbium’ (adverb) and etc.’] [analysis] | |
71a19 | r | 172,11 | book 5 | 423 | singularum: | ||
71a19 | s | 172,11 | book 5 | 543 | (alii ..) dicunt: | ||
II 172,12 | ipsa terminatio nominatiui cadens in alias diuersas terminationes non | ||||||
71a20 | 172,12 | book 5 | 4142 | cadens: | |||
71a21 | 172,12 | book 5 | 4111 | alias: | |||
71a21 | t | 172,12 | book 5 | 4222 | terminationes: | ||
II 172,13 | incongrue casus nominatur, cum naturam habeat, ut cadere possit et cadendo | ||||||
71a22 | u | 172,13 | book 5 | 4221 | habeat: | ||
71a23 | w | 172,13 | book 5 | 4226 | cadere: | ||
71a23 | x | 172,13 | 71a9 | book 5 | 211 336[?] | cadendo: [‘when the nominative is declined’] [analysis] | |
II 172,14 | faciat omnes casus; quippe si casus dicitur non solum illud, in quod cadit | ||||||
71a24 | y | 172,14 | 71a10 | book 5 | 4228 | quippe: [‘it is reasonable that one should say nominatiuus casus’] [analysis] | |
71a24 | 172,14 | book 5 | 4123 | dicitur: | |||
71a25 | z | 172,14 | 71a11 | book 5 | 543 | illud: [‘whatever it may be, i.e. such as the other cases in which there is declension’] [analysis] | |
II 172,15 | aliquid, sed etiam ipsa res, quae cadit. unde aptota dicunt illa nomina | ||||||
71a25 | aa | 172,15 | 71a12 | book 5 | 543 | ipsa (res): [‘i.e. as such as the nominative from which there is declension’] [analysis] | |
71a26 | bb | 172,15 | 71a13 | book 5 | 542 34 | unde: [‘i.e. since there is no falling from them into other cases’] [analysis] | |
71a26 | 172,15 | book 5 | 4121 | aptota: | |||
71a26 | 172,15 | book 5 | 4111 4121 | illa: | |||
II 172,16 | doctissimi artium scriptores, quae nominatiuum tantum habent casum, in | ||||||
II 172,17 | quo refutatur illorum ratio, qui ideo putant eum casum nominatum, quod | ||||||
72b36 | m | 172,17 | book 5 | 52 | +virgilius: | ||
71a28 | cc | 172,17 | 71a14 | book 5 | 542 | refutatur: [‘for in aptota there is falling from generality into a special figure’] [analysis] | |
71a29 | 172,17 | book 5 | 4121 | [illo]rum: | |||
71a29 | 172,17 | book 5 | 4142 | ideo: | |||
71a29 | 172,17 | book 5 | 4123 | eum: | |||
II 172,18 | a generali nomine cadat. possumus autem et a maiore et frequentiore | ||||||
71a30 | dd | 172,18 | 71a15 | book 5 | 541 | (a) generali (nomine): [‘from nomen, which is one of the eight parts in speech, as we said’] [analysis] | |
71a31 | ee | 172,18 | 71a16 | book 5 | 541 | possumus: [‘i.e. […] and that is what they like’] [analysis] | |
71a31 | ff | 172,18 | 71a17 | book 5 | 543 | maiore: [‘i.e. since more numerous is that to which the name casus is given’] [analysis] | |
71a31 | book 5 | 4111 | maiore: | ||||
II 172,19 | parte casuum, qui sunt obliqui, hunc quoque accipere nominatum, quomodo | ||||||
71a33 | gg | 172,19 | book 5 | 4224 | accipere: | ||
II 172,20 | et syllabas ex singulis uocalibus dicimus. ergo singularis quoque numerus | ||||||
71a33 | hh | 172,20 | 71a18 | book 5 | 541 | et: [‘for syllables of many letters are more numerous than those of single letters’] [analysis] | |
71a34 | 172,20 | book 5 | 53 | ergo: | |||
71a34 | 172,20 | book 5 | 4122 | singu[laris]: | |||
II 172,21 | bene dicitur, quod ipse geminatus et multiplicatus facit omnes numeros et | ||||||
II 172,22 | quod omnes numeri ex ipso componuntur et in ipsum dissoluuntur. | ||||||
71a37 | ii | 172,22 | book 5 | 543 | omnes: | ||
71a38 | kk | 172,22 | 71a19 | book 5 | 543 | in (ipsum): [‘i.e. every number is cast and resolved into units’] [analysis] | |
II 172,23 | et singularis quidem numerus finitus est, pluralis uero infinitus. cum | ||||||
71a39 | 172,23 | book 5 | 4142 | finitus: | |||
II 172,24 | enim dico homo, certum est de uno dicere, cum uero homines, | ||||||
II 172,25 | incertum est, de quot, nam a duobus usque ad innumerabiles extenditur | ||||||
71a41 | ll | 172,25 | book 5 | 423 | quot: | ||
71b m.s. | a | book 5 | 59 | ||||
II 172,26 | significatio. itaque natura numerorum quoque certorum inuenit nomina, quibus | ||||||
71b2 | b | 172,26 | book 5 | 543 | nomina: |